Tìm hiểu về bệnh Động Kinh
BS. TS. Lê Văn Tuấn, giảng viên Đại Học Y Dược TPHCM, bác sĩ điều trị bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh viện Đại Học Y Dược
Động kinh là gì ?
Động kinh là một rối loạn trong đó các tế bào thần kinh ở một thời điểm nào đó sẽ phát ra các xung điện bất thường. Các xung điện này gây ra rối loạn chức năng tạm thời các tế bào thần kinh khác của não từ đó làm cho ý thức bị thay đổi hay mất đi. Mỗi lần như vậy gọi là cơn động kinh
Động kinh là một trong những tình trạng bệnh lý ảnh hưởng đến não thường gặp nhất
Nguyên nhân của động kinh là gì ?
Có nhiều nguyên nhân gây ra động kinh như tổn thương não trong giai đoạn bào thai, sang chấn sản khoa, chấn thương đầu, u não, dị dạng mạch máu não, di chứng sau tai biến mạch máu não, nghiện rượu… một số tỉ lệ rất thấp động kinh có liên quan di truyền
Tuy nhiên, dù với các phương tiện chẩn đoán hiện đại thì một số trường hợp vẫn không biết được nguyên nhân của động kinh.
Ai có nguy cơ bị động kinh ?
Tất cả chúng ta đều có nguy cơ bị động kinh. Thật sự, mỗi người chúng ta có nguy cơ 1/50 sẽ bị động kinh ở một thời điểm nào đó trong cuộc đời
Có bao nhiêu loại cơn động kinh
Có 2 loại chính:
Các cơn động kinh cục bộ: bắt đầu từ một phần của não sau đó lan ra phần khác. Hai dạng cơn động kinh cục bộ thường nhất là cơn cục bộ đơn giản và cơn cục bộ phức tạp
Trong cơn động kinh cục bộ đơn giản, bệnh nhân có thể có cảm giác lạ hay bất thường chẳng hạn như co giật một phần cơ thể, thị giác hay khứu giác bất thường, cảm giác lo lắng hay sợ sệt, khó chịu ở vùng dạ dày hay chóng mặt. Trong cơn động kinh cục bộ phức tạp, bệnh nhân không biết được cơn động kinh đang xảy ra, và trông họ rất lú lẫn. Người bệnh có thể có các hành vi vô nghĩa như đi qua đi lại, xoay đầu, xoa tay.. họ không thể nhớ được các hành vi này sau cơn.
Các cơn động kinh toàn thể: bắt đầu cùng lúc toàn bộ não và làm cho bệnh nhân mất ý thức ngay từ đầu. Có hai dạng cơn toàn thể thường gặp nhất là cơn vắng ý thức và cơn co cứng – co giật toàn thể. Trong cơn vắng ý thức, bệnh nhân nhìn chằm chằm và mắt của họ có thể cuộn lên trên. Loại cơn động kinh này được đặc trưng bởi mất ý thức trong khoảng 5-15 giây và khi cơn động kinh chấm dứt thì người bệnh không nhớ được những gì đã xảy ra. Trong cơn co cứng-co giật toàn thể, người bệnh thường phát ra tiếng kêu ngắn, mất ý thức trong cơn và ngã xuống sàn. Các cơ sẽ co cứng và tay chân sẽ co giật. Bệnh nhân có thể bị tiểu dầm.
Thế nào là các quan niệm sai lầm về động kinh ?
Chúng ta thường không biết đến các sự kiện sau:
Động kinh là bệnh lý thường gặp và ảnh hưởng đến tất cả mọi người
Đa số người bị động kinh được điều trị tốt bằng thuốc chống động kinh
Đa số người bị động kinh có cuộc sống bình thường
Động kinh hiếm khi có tính di truyền
Sự kích động hiếm gặp trong cơn động kinh và bệnh nhân khi có biểu hiện cơn động kinh thường không gây hại cho người khác.
Bản thân cơn động kinh đa số không gây nguy hiểm cho bệnh nhân, cơn thường tự hết sau 1-2 phút. (Tuy nhiên, nếu cơn động kinh xảy ra trong những hoàn cảnh đặc biệt (ví dụ đang lái xe, leo cao, ở dưới nước, ở gần lửa) thì sẽ gây nguy hiểm cho bệnh nhân, do đó người bệnh động kinh cần tránh các hoạt động này.)