5 cách dùng đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ hiệu quả ít ai biết
Trong Đông y, đông trùng hạ thảo được coi là dược liệu quý hiếm có tác dụng chữa bệnh thận hư, thận yếu và khí phế. Loại thảo dược này còn hỗ trợ trị bệnh mất ngủ, kén ăn. Đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ như thế nào? Cùng ECO Pharma tìm hiểu 5 cách phổ biến hiện nay.
Hướng dẫn 5 cách dùng đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ hiệu quả
Đông trùng hạ thảo là gì?
Đông trùng hạ thảo (Cordyceps) là một loại dược liệu quý được sử dụng lâu đời trong Đông y. Theo tài liệu được ghi chép trong các bài thuốc cổ truyền, “Đông trùng” nghĩa là con sâu sống vào mùa đông, còn “Hạ thảo” là loài cây cỏ phát triển vào mùa hè.
Thực chất, nó là một loại nấm có tên khoa học là Cordyceps sinensis, ký sinh trên ấu trùng của một số loài bướm. Nấm Cordyceps sinensis tấn công ấu trùng bướm, sử dụng chất dinh dưỡng của chúng để phát triển. Sau đó, sợi nấm sẽ chồi ra ngoài cơ thể ấu trùng, mọc ra những cuống dài, mảnh, tạo thành hình thù đặc trưng.
Xác của ấu trùng và nấm sẽ được thu hái thủ công, sấy khô và sử dụng để điều trị mệt mỏi, bệnh tật, các vấn đề về thận và suy giảm ham muốn tình dục. Hiện nay, các sản phẩm bổ sung và chiết xuất từ đông trùng hạ thảo rất phổ biến vì đem đến nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe người dùng.
Đông trùng hạ thảo là sự kết hợp độc đáo giữa nấm Cordyceps sinensis và ấu trùng côn trùng.
Đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ như thế nào?
Đông trùng hạ thảo đã được Đông y công nhận là dược liệu quý có tác dụng trong việc cải thiện chất lượng giấc ngủ. Một số nghiên cứu được đăng tải trên Tạp chí Nghiên cứu Y học của Trung Quốc năm 2019 cũng đã phát hiện ra rằng đông trùng hạ thảo có tác dụng:
- Adenosine trong đông trùng hạ thảo giúp đồng bộ hóa đồng hồ sinh học bên trong cơ thể, thúc đẩy lịch ngủ đều đặn hơn.
- Đông trùng hạ thảo hỗ trợ cải thiện chất lượng giấc ngủ bằng cách kéo dài thời gian ngủ sâu, phục hồi năng lượng. Điều này giúp bạn tỉnh táo hơn khi thức dậy vào buổi sáng.
- Các hoạt chất có trong đông trùng hạ thảo giúp loại bỏ axit lactic, tăng cường tuần hoàn lưu thông máu giúp cơ thể dễ dàng đi vào giấc ngủ.
- Tăng hoạt động của enzym SOD, góp phần đào thải gốc tự do ra khỏi cơ thể, cải thiện tình trạng mất ngủ.
- Đông trùng hạ thảo chứa L-tryptophan (tiền chất của serotonin), có tác dụng điều hòa tâm trạng và dễ đi vào giấc ngủ.
- Kích thích cơ thể sản xuất oxy và ATP, giảm căng thẳng, lo âu, mệt mỏi, cho giấc ngủ ngon và sâu hơn.
- Hoạt chất cordycepin trong đông trùng hạ thảo giúp điều tiết lượng máu lưu thông, giãn mạch, hỗ trợ điều trị mất ngủ do lưu thông máu não kém.
- Cải thiện hô hấp, tăng hiệu quả sử dụng oxy, giảm thiểu tình trạng khó thở khiến giấc ngủ bị gián đoạn.
- Bổ sung vitamin nhóm B, đặc biệt là vitamin B1, giúp giấc ngủ ngon hơn và giảm tình trạng mệt mỏi khi thức dậy.
Hướng dẫn cách dùng đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ chi tiết
Đông trùng hạ thảo có trị mất ngủ không? Dưới đây là hướng dẫn 5 cách dùng đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ đơn giản, hiệu quả.
Ăn trực tiếp
Cách đơn giản nhất khi dùng đông trùng hạ thảo trị mất ngủ là ăn nhai trực tiếp. Bạn chỉ cần lấy khoảng 2 – 3 sợi đông trùng hạ thảo khô đem đi rửa sạch và ngâm với nước ấm ở nhiệt độ từ 60 – 70 độ C trong khoảng thời gian 3 phút. Khi đông trùng hạ thảo đã nở, bạn có thể sử dụng bằng cách nhai và nuốt trực tiếp.
Trong quá trình nhai, bạn cần phải nhai thật kỹ để nghiền nát đông trùng hạ thảo giúp cho dược liệu tiết ra hết những dưỡng chất quý. Thảo dược này có vị đắng nhẹ và hơi có mùi tanh nhưng sẽ không quá khó ăn. Bạn nên áp dụng cách này trước bữa ăn sáng khoảng một tiếng, kiên trì thực hiện đều đặn mỗi ngày để cải thiện tình trạng mất ngủ hiệu quả nhất.
Uống trà
Trà đông trùng hạ thảo là thức uống vừa thơm ngon vừa mang đến nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe, đặc biệt là khả năng cải thiện chất lượng giấc ngủ hiệu quả. Cách này hiện nay được nhiều người áp dụng vì thời gian pha chế nhanh chóng, tiện lợi và tiết kiệm công sức.
Bạn chỉ cần chuẩn bị khoảng 5 gram đông trùng hạ thảo tươi hoặc khô, sau đó đem đi rửa sạch rồi cho vào bình giữ nhiệt, cốc hoặc ấm pha trà. Đổ thêm nước sôi 70 – 80 độ C vào và hãm trà trong vòng 30 phút là đã có thể uống được. Đối với những người sử dụng trà đông trùng hạ thảo dạng túi lọc thì cần phải kết hợp thêm với tâm sen, nụ tâm thất,… để đem đến hiệu quả trị mất ngủ tốt hơn.
Uống trà đông trùng hạ thảo trị mất ngủ.
Ngâm với mật ong
Sự kết hợp tuyệt vời giữa hai loại dược liệu thiên nhiên là đông trùng hạ thảo và mật ong sẽ đem đến rất nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. Thức uống thơm ngon này hỗ trợ cải thiện sức khỏe hô hấp, trẻ hóa làn da, giảm nồng độ cholesterol trong máu và ngăn ngừa xơ vữa động mạch, kiểm soát đường huyết hiệu quả,…
Cách ngâm như sau:
- Chuẩn bị khoảng 3 gram – 5 gram đông trùng hạ thảo khô hoặc 10 gram – 15 gram đông trùng hạ thảo tươi.
- Tiến hành rửa sạch dược liệu, để ráo nước rồi đem đông trùng hạ thảo xếp vào bình thủy tinh.
- Đổ mật ong vào ngập mặt của đông trùng hạ thảo, sau đó đậy kín nắp và bảo quản khoảng từ 20 – 30 ngày rồi sử dụng.
Cách dùng: Bạn sẽ dùng muỗng lấy ra khoảng 20 ml – 30 ml mật ong đông trùng hạ thảo rồi đem pha với nước ấm. Uống đều đặn mỗi ngày một lần vào buổi sáng trước khi ăn hoặc buổi tối trước khi đi ngủ.
Ngâm rượu
Ngâm đông trùng hạ thảo với rượu không chỉ giúp bảo quản dược liệu lâu mà còn tăng cường khả năng lưu giữ các dưỡng chất quý như cordycepin và adenosine. Đông trùng hạ thảo ngâm rượu giúp cải thiện sức khỏe sinh lý nam, trị mất ngủ ban đêm và giảm đau nhức xương khớp hiệu quả.
Cách thực hiện ngâm rượu với đông trùng hạ thảo như sau:
- Chuẩn bị 100 gram – 200 gram đông trùng hạ thảo tươi hoặc 15 gram – 30 gram đông trùng hạ thảo khô, 1 lít rượu trắng trên 40 độ. Ngoài ra, bạn có thể ngâm rượu đông trùng hạ thảo với các loại dược liệu khác như nhân sâm, kỷ tử,..
- Đầu tiên, bạn cần phải rửa sạch đông trùng hạ thảo tươi, các loại dược liệu khác (nếu có) với nước ấm và để ráo nước.
- Cho tất cả nguyên liệu vào bình thủy tinh đã được khử trùng sạch sẽ và đổ rượu trắng vào ngập nguyên liệu.
- Đậy kín nắp bình thủy tinh và tiến hành ngâm đông trùng hạ thảo với rượu trong khoảng một tháng.
Cách sử dụng: Mỗi ngày uống từ 15 ml – 20 ml hỗn hợp vào buổi trưa hoặc trước bữa ăn tối.
Đông trùng hạ thảo ngâm rượu có tác dụng trị mất ngủ, cải thiện sức khỏe sinh lý.
Chế biến món ăn
Ngoài 4 cách dùng đông trùng hạ thảo trị mất ngủ ở trên, bạn có thể chế biến nấu các món ăn bổ dưỡng thơm ngon từ đông trùng hạ thảo như:
Yến chưng đông trùng hạ thảo
Chuẩn bị nguyên liệu:
- 1 tổ yến sào.
- 2 gram – 3 gram đông trùng hạ thảo.
- 2 – 3 lát gừng.
- 100 ml nước lọc.
- Đường phèn (tùy khẩu vị).
Cách chế biến:
- Ngâm yến sào trong nước ấm khoảng 30 phút cho nở mềm.
- Rửa sạch đông trùng hạ thảo.
- Cho yến sào, đông trùng hạ thảo, nước lọc vào chén chưng và hấp cách thủy trong vòng 20 – 30 phút.
- Sau đó cho thêm đường phèn, gừng và tiếp tục đun với lửa nhỏ trong vòng 20 phút.
Súp sườn heo đông trùng hạ thảo
Chuẩn bị nguyên liệu:
- 500 gram sườn heo.
- 5 gram đông trùng hạ thảo (khô hoặc tươi).
- 10 gram kỷ tử.
- 6 quả táo đỏ.
- 3 – 5 lát gừng.
- 100 gram nấm hương.
- Hành, ngò rí.
- Gia vị: muối, đường, hạt nêm,…
Cách chế biến:
- Rửa sạch sườn heo với nước muối loãng và chặt miếng vừa ăn.
- Cho đông trùng hạ thảo vào nước ấm và ngâm khoảng 30 phút.
- Nấm hương ngâm mềm, cắt bỏ gốc.
- Đảo đều sườn heo trên lửa lớn, sau đó đổ nước vào ngập sườn và hầm trong 1 tiếng.
- Cho đông trùng hạ thảo, kỷ tử, táo đỏ vào nấu thêm 10 phút.
- Cuối cùng, nêm nếm gia vị cho vừa ăn với khẩu vị và tắt bếp.
- Múc súp sườn heo đông trùng hạ thảo ra tô, rắc vài ba lát gừng thái sợi nhỏ ở trên và thưởng thức.
Chè dưỡng nhan đông trùng hạ thảo
Chuẩn bị nguyên liệu:
- 100 gram tuyết yến.
- 50 gram nấm tuyết.
- 30 gram táo đỏ.
- 20 gram hạt sen.
- 5 gram – 7 gram đông trùng hạ thảo.
- 800 ml nước.
- Đường phèn.
Cách chế biến:
- Ngâm tuyết yến và nấm tuyết trong nước ấm khoảng 30 phút cho nở mềm.
- Rửa sạch táo đỏ, hạt sen và đông trùng hạ thảo.
- Cho tất cả nguyên liệu vào nồi, đổ nước vào hầm cho đến khi các nguyên liệu chín mềm. Cho thêm đường phèn và khuấy tan đường rồi tắt bếp.
- Hỗn hợp chè nguội là bạn có thể thưởng thức ngay.
Gà hầm đông trùng hạ thảo
Chuẩn bị nguyên liệu:
- 1 con gà ta (khoảng 1.5 kg)
- 10 gram đông trùng dạ thảo
- 10 quả táo đỏ.
- 50 gram hạt sen.
- Gia vị: muối, tiêu, gừng, hành tím, mắm, đường, bột ngọt, hạt nêm,…
Cách chế biến:
- Rửa sạch gà với nước muối loãng và chặt thành miếng vừa ăn.
- Ướp gà với gia vị trong 30 phút.
- Bắc chảo dầu, cho gà vào nồi và đảo đều tay cho đến khi thịt săn lại. Đổ thêm nước, táo đỏ, hạt sen và đông trùng hạ thảo.
- Hầm gà cho đến khi chín mềm, khi nước sôi lên dùng vá vớt bọt cho nước trong và nêm nếm gia vị cho vừa ăn.
- Múc gà hầm ra tô và thưởng thức khi món ăn còn nóng.
Xem thêm: 12 món ăn giúp an thần dễ ngủ
Một số lưu ý khi sử dụng đông trùng hạ thảo trị mất ngủ
Khi sử dụng đông trùng hạ thảo trị mất ngủ bạn cần phải lưu ý một số điều quan trọng sau:
- Các phương pháp sử dụng đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ nêu trên chỉ có hiệu quả với những trường hợp mất ngủ nhẹ và vừa. Đối với những người bị mất ngủ kinh niên do các bệnh lý mãn tính phức tạp, hiệu quả có thể không cao.
- Khi sử dụng đông trùng hạ thảo kết hợp với các loại thuốc trị mất ngủ chuyên biệt khác thì bạn cần phải cẩn trọng để tránh phản ứng phụ ảnh hưởng sức khỏe. Đặc biệt lưu ý với các loại thuốc ức chế hoặc làm giảm hệ miễn dịch như cytoxan, prednison,…
- Nếu sau một thời gian sử dụng mà không thấy hiệu quả, tốt nhất hãy nên ngưng áp dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn liệu pháp chữa mất ngủ phù hợp hơn.
- Tuân thủ liều dùng khuyến cáo, không nên lạm dụng đông trùng hạ thảo trong thời gian dài để đảm bảo an toàn và hiệu quả tốt nhất.
- Trong quá trình sử dụng đông trùng hạ thảo cần phải chú ý quan sát phản ứng của cơ thể. Nếu gặp các tác dụng phụ như: rối loạn tiêu hóa, đau đầu, chóng mặt,… cần ngưng sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ.
- Những ai đang dùng thuốc chống đông máu, điều trị tiểu đường hoặc sắp phẫu thuật (ít nhất 2 tuần trước khi phẫu thuật) thì không nên dùng đông trùng hạ thảo.
- Bảo quản đông trùng hạ thảo ở nơi thoáng mát, tránh tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp.
- Chọn mua sản phẩm tại các cơ sở uy tín, có đầy đủ giấy tờ chứng minh nguồn gốc, chất lượng và giá thành phù hợp.
Khi sử dụng đông trùng hạ thảo nếu có phản ứng lạ cần phải ngưng sử dụng.
Các lợi ích khác của đông trùng hạ thảo đối với sức khỏe
Theo chia sẻ của các chuyên gia, ngoài công dụng chữa trị mất ngủ hiệu quả, thì đông trùng hạ thảo còn mang đến 6 lợi ích tốt cho sức khỏe như: (5)
- Cải thiện hiệu suất tập luyện: Đông trùng hạ thảo được cho là có khả năng cải thiện hiệu suất tập luyện bằng cách tăng cường sản xuất ATP (adenosine triphosphate) – phân tử thiết yếu cung cấp năng lượng cho cơ bắp. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, dược liệu này có thể làm tăng VO2 max (khả năng hấp thụ oxy tối đa) và cải thiện một số chỉ số về hiệu suất vận động ở người lớn tuổi khỏe mạnh.
- Hỗ trợ giải độc gan: Cordycepin và Polysaccharides là hai hoạt chất chính trong đông trùng hạ thảo, có tác dụng thanh lọc, giải độc gan hiệu quả, hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan như: viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ.
- Tăng cường hệ miễn dịch: Nhờ hàm lượng vitamin A, C và nguyên tố selen dồi dào, đông trùng hạ thảo giúp tăng cường hoạt động của các tế bào miễn dịch, tiêu diệt vi khuẩn, virus, tế bào ung thư tốt hơn.
- Tăng cường chức năng thận: Bổ thận, ích khí, hỗ trợ phục hồi chức năng thận, giảm tiểu đêm, tiểu rắt và hạn chế nguy cơ sỏi thận.
- Bảo vệ tim mạch: D-mannitol trong đông trùng hạ thảo giúp ổn định nhịp tim, tăng cường lưu thông máu, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như: tăng huyết áp, đột quỵ, xơ vữa động mạch,…
- Điều hòa nội tiết tố nữ: Kích thích cơ thể sản sinh estrogen, hỗ trợ giảm ham muốn ở nữ giới, giúp da dẻ căng mịn, sáng khỏe, tóc móng chắc khỏe, ít gãy rụng hơn trong giai đoạn tiền mãn kinh.
- Nâng cao sức khỏe não bộ: Cải thiện trí nhớ, tăng cường khả năng tập trung, giảm nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer và Parkinson – những căn bệnh thường gặp ở người cao tuổi.
- Tăng cường chức năng phổi: Các axit amin dồi dào trong đông trùng hạ thảo giúp làm sạch phổi, hỗ trợ điều trị hen suyễn, viêm phế quản hiệu quả.
- Nâng cao sức khỏe sinh lý nam: Tăng cường sản sinh testosterone, tăng ham muốn, hỗ trợ điều trị rối loạn cương dương và cải thiện đáng kể chức năng sinh lý nam giới.
Một số cách chữa mất ngủ phổ biến khác
Bên cạnh việc sử dụng đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ, bạn có thể áp dụng một số cách sau đây để cải thiện chất lượng giấc ngủ:
Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục thường xuyên là một trong những phương pháp hiệu quả nhất để cải thiện tình trạng mất ngủ. Vận động tập thể dục không chỉ giúp nâng cao sức khỏe tổng thể mà còn giúp bạn có được giấc ngủ chất lượng hơn.
Hoạt động tập luyện thể dục thể thao sẽ giúp cơ thể giải phóng endorphin – hormone tạo cảm giác tỉnh táo và tràn đầy năng lượng. Do đó, thời điểm tập luyện lý tưởng là vào buổi sáng sớm. Hạn chế tập thể dục quá sát giờ đi ngủ (ít nhất 2 tiếng) để đảm bảo giấc ngủ không bị ảnh hưởng.
Ăn uống đầy đủ dưỡng chất
Chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện chất lượng giấc ngủ. Khi cơ thể thiếu hụt các dưỡng chất thiết yếu, thì sẽ gặp khó khăn trong việc sản xuất hormone melatonin, điều chỉnh nhịp sinh học và dễ dẫn đến tình trạng mất ngủ, ngủ không ngon giấc, dễ thức giấc vào giữa đêm. Bạn nên bổ sung các thực phẩm này vào bữa ăn để hỗ trợ chữa mất ngủ như:
- Hạnh nhân: Loại hạt này chứa hàm lượng magie dồi dào, giúp thư giãn cơ bắp và thần kinh, từ đó giúp cơ thể dễ đi vào giấc ngủ hơn.
- Bơ: Bơ là nguồn cung cấp magiê và tryptophan – tiền chất của serotonin, hormone tạo cảm giác buồn ngủ.
- Chuối: Chuối chứa kali và magie, hỗ trợ điều hòa huyết áp và thư giãn cơ bắp, mang lại giấc ngủ ngon.
- Cá hồi: Cá hồi giàu tryptophan, vitamin B6 và omega-3, giúp thư giãn thần kinh và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
- Trứng: Trứng chứa protein, tryptophan và melatonin – hormone hỗ trợ điều hòa giấc ngủ.
- Sữa chua: Axit tryptophan có trong sữa chua sẽ được chuyển hóa thành serotonin và melatonin – chất dẫn truyền thần kinh, hỗ trợ duy trì giấc ngủ ngon tự nhiên vào ban đêm.
Ngoài ra, bạn cũng nên hạn chế thức ăn cay nóng, đồ ăn nhiều dầu mỡ và đồ uống có cồn trước khi ngủ vì chúng có thể gây khó tiêu, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
Bổ sung đầy đủ dưỡng chất thiết yếu qua thực phẩm cũng hỗ trợ chữa mất ngủ – Ảnh: Internet
Thay đổi thói quen xấu trước khi đi ngủ
Bạn phải tập cho mình thói quen ngủ nghỉ khoa học, đi ngủ và thức dậy vào cùng một khung giờ mỗi ngày, thậm chí là vào cuối tuần. Cách này giúp cơ thể hình thành nhịp đồng hồ sinh học tự nhiên, dễ chìm vào giấc ngủ và khi thức dậy cũng tỉnh táo hơn. Ngoài ra, trước lúc đi ngủ khoảng một tiếng bạn nên tránh sử dụng thiết bị điện tử như: điện thoại, máy vi tính,… Vì ánh sáng xanh từ màn hình có thể ức chế sản xuất melatonin – hormone điều hòa giấc ngủ.
Thư giãn tâm trí
Căng thẳng, lo âu là những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng mất ngủ. Do đó, vào mỗi buổi tối trước khi đi ngủ, bạn hãy dành thời gian để thư giãn tâm trí bằng các phương pháp như: thiền định, yoga, hít thở sâu, đọc sách, nghe nhạc… Những hoạt động này giúp giảm căng thẳng, tránh suy nghĩ về những vấn đề tiêu cực và tập trung vào việc thư giãn cơ thể, tâm trí.
Câu hỏi thắc mắc liên quan
Một số câu hỏi thắc mắc liên quan về việc dùng đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ:
Liều lượng sử dụng đông trùng hạ thảo?
Theo tạp chí Y học tích hợp Trung Quốc, những người cao tuổi khỏe mạnh nên sử dụng liều lượng 3 gram – 6 gram mỗi ngày qua đường uống hoặc thực phẩm chức năng. Nghiên cứu cho thấy liều lượng sử dụng này an toàn và cải thiện khả năng hấp thụ oxy, chống mệt mỏi khi tập thể dục, có lợi cho sức khỏe.
Có nên dùng đông trùng hạ thảo trước khi ngủ
Những hợp chất polysaccharide, acid amin và protein trong đông trùng hạ thảo có đặc tính chống oxy hóa, hỗ trợ giảm đau và làm giảm các triệu chứng mất ngủ bằng cách thúc đẩy giấc ngủ ngon. Tuy nhiên theo khuyến cáo, thời điểm lý tưởng để sử dụng đông trùng hạ thảo là vào buổi sáng, thay vì buổi tối, nhằm tránh gây ra những tác động không mong muốn đến chu kỳ giấc ngủ của bạn. Nếu bạn sử dụng đông trùng hạ thảo ngâm với rượu thì có thể uống vào buổi tối trước khi đi ngủ.
Cách dùng đông trùng hạ thảo chữa mất ngủ đơn giản nhưng đem lại hiệu quả cao. Nhờ hàm lượng dinh dưỡng dồi dào, đông trùng hạ thảo giúp tăng cường hệ miễn dịch, điều hòa nội tiết tố, giảm căng thẳng, từ đó giúp bạn dễ dàng đi vào giấc ngủ và ngủ ngon hơn. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tốt nhất, bạn cần sử dụng đúng cách và kết hợp với chế độ sinh hoạt khoa học, tập luyện thể dục thường xuyên.